Η ΚΟΜΨΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΣΚΑΝΤΖΟΧΟΙΡΟΥ / L' ELEGANCE DU HERISSON

MURIEL BARBERY
Η ΚΟΜΨΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΣΚΑΝΤΖΟΧΟΙΡΟΥ (2006/ 2008)

"To όνομά μου είναι Ρενέ. Είμαι πενήντα τεσσάρων χρονών, χήρα, μικρόσωμη, στρουμπουλή και άσχημη. Τα τελευταία είκοσι εφτά χρόνια είμαι η θυρωρός του κτιρίου στην οδό Γκρενέλ 7, ενός όμορφου μεγάρου που χωρίζεται σε οκτώ μεγάλα υπερπολυτελή διαμερίσματα. Δε σπούδασα, ήμουν πάντοτε φτωχή, διακριτική και ασήμαντη. Ανταποκρίνομαι όμως τέλεια, σε ό,τι η κοινωνία πιστεύει ως υπόδειγμα θυρωρού πολυκατοικίας. Κανείς δεν μπορεί ν' αντιληφθεί ότι γνωρίζω πολύ περισσότερα από τους πλούσιους αλαζόνες."
"Το όνομά μου είναι Παλόμα. Είμαι δώδεκα χρονών και μένω στην οδό Γκρενέλ 7, σ' ένα αρχοντικό διαμέρισμα. Εντούτοις, παρά την καλοτυχία και τα πλούτη, από πολύ καιρό ότι ο τελικός προορισμός μου είναι η γυάλα με τα ψάρια. Πώς το γνωρίζω; Τυχαίνει να είμαι έξυπνη. Εξαιρετικά έξυπνη μάλιστα. Γι αυτό έχω πάρει την απόφασή μου. Στο τέλος της σχολικής χρονιάς, τη μέρα των γενεθλίων μου, στις 16 Ιουνίου, θα αυτοκτονήσω."


Ακολουθούν: απόσπασμα του βιβλίου στα αγγλικά [audiobook] και το trailer της ταινίας με αγγλικούς υπότιτλους

"The elegance of the hedgehog" [audiobook]

"Le hérisson" [trailer]

Στη συνέχεια παρατίθενται πληροφορίες σχετικά με έργα τέχνης, παιχνίδια, συνήθειες κλπ που αναφέρονται στο βιβλίο, μαζί με τα σχετικά αποσπάσματα από το μυθιστόρημα της Muriel Barbery:

Pieter Claesz "Still LIfe with Oysters"

"Είναι μια νεκρή φύση που παριστάνει ένα τραπέζι στρωμένο για ελαφρύ γεύμα με στρείδια και ψωμί. Σε πρώτο πλάνο, μέσα σε ασημένιο πιάτο, μισοξεφλουδισμένο λεμόνι και μαχαίρι με σκαλιστή λαβή. Σε δεύτερο πλάνο δύο στρείδια κλειστά, με εμφανώς φιλντισένια κελύφη, κι ένα πιάτο από κασσίτερο, το οποίο σίγουρα περιέχει χοντροκομμένο πιπέρι. Ανάμεσά τους, γερμένο ποτήρι, κομμάτι ψωμιού με άσπρη ψίχα και, αριστερά, μεγάλο ποτήρι μισογεμισμένο με απαλόχρωμο και χρυσαφένιο υγρό, κυρτό σαν αναποδογυρισμένος τρούλος και με το χοντρό κυλινδρικότου πόδι διακοσμημένο με βούλες από γυαλί. Η χρωματική γκάμα καλύπτει από κίτρινο έως εβένινο μαύρο. Το φόντο είναι θαμπά χρυσαφένιο, λίγο μουντό. (σ. 229)


Pieter Claesz "Still LIfe with Oysers"

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΓΙΑΠΩΝΕΖΙΚΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ

Το γιαπωνέζικο παιχνίδι "Go":

"Είναι υπέροχο παιχνίδι. Σα να λέμε γιαπωνέζικο σκάκι. [...] Πέραν του ότι είναι παιχνίδι που παίζεται σε μία τετράγωνη βάση και οι δύο αντίπαλοι έχουν μαύρα και λευκά πιόνια, διαφέρει από το σκάκι όσο ο σκύλος από τη γάτα. Στο σκάκι πρέπει να σκοτώσεις για να κερδίσεις. Στο "γκο" πρέπει να δημιουργήσεις για να επιβιώσεις. [...] Μία από τις μεγαλύτερες επιτυχίες του "γκο" είναι ότι για να κερδίσεις πρέπει να επιβιώσεις, αλλά και ν' αφήσεις τον άλλον να επιβιώσει. Ο υπερβολικά άπληστος χάνει. Είναι ένα οξυδερκές παιχνίδι ισορροπίας, στο οποίο πρέπει να αποκτήσεις το πλεονέκτημα χωρίς να συντρίψεις τον άλλον." (σσ. 127-129)

Go Basics, how to play the ancient game of Go [part 1]

Go Basics, how to play the ancient game of Go [part 2]

Τα Γιαπωνέζικα Κόμικς "Μάγκα"

"Ελπίζω ότι σε κάμποσους μήνες θα μπορώ να διαβάζω τα αγαπημένα μου μάγκα στο πρωτότυπο. Η μαμά δεν καταλαβαίνει πώς ένα τόσο προικισμένο κοριτσάκι σαν κι εσένα μπορεί να διαβάζει μάγκα. Δεν μπήκα καν στον κόπο να της εξηγήσω ότι μάνγκα στα ιαπωνικά σημαίνει απλώς κόμικς. Νομίζει ότι ποτίζομαι με υποκουλτούρα κι εγώ δε θέλω να τη διαψεύσω." (σσ. 21)

"Manga Nippon Mukashibanashi"

"Manga Nippon Mukashi Banashi Opening"

Η γιαπωνέζικη μορφή τέχνης "Γουάμπι"

"Η αισθητική δεν είναι τίποτε άλλο από τη μύηση στην αρμονία, ένα είδος Οδού του Σαμουράι [...] Στα ιαπωνικά γουάμπι σημαίνει "κάποια ταπεινή μορφή του ωραίου, μια ποιότητα λεπτότητας, συγκαλυμμένη πίσω από ένα αδροκαμωμένο προσωπείο" (σ. 189)

"Wabi Sabi"

Γιαπωνέζικος κινηματογράφος: Yasujiro Ozu "Αδερφές Μουνεκάτα"

"Και ιδού το κλειδί της ταινίας: (Σετσούκο) 'Αληθινά καινοτόμο είναι ό,τι παρά το χρόνο, δε γερνάει.'

Η καμέλια πάνω στα βρύα του ναού, το βιολετί χρώμα των βουνών του Κιότο, ένα φλιτζάνι από μπλε πορσελάνη, τούτη η εκκόλαψη της καθαρής ομορφιάς στην καρδιά των εφήμερων παθών, δεν είναι αυτά που όλοι προσδοκούμε; Και όσα εμείς οι άλλοι, οι πολιτισμοί της Δύσης, δεν μπορούμε να αγγίξουμε; Η ενατένιση της αιωνιότητας μέσα στην ίδια την κίνηση της ζωής." (σ. 113)

"The Munekata Sisters (Munekata kyōdai, 1950)"

"Ο Νεοζηλανδέζικος πολεμικός χορός "χάκα"

"Κατάλαβα όταν οι Νεοζηλανδοί παίκτες άρχισαν το χάκα τους. Ανάμεσά τους ξεχώριζε ένας πολύ ψηλός παίκτης, Μαορί, πολύ νέος. Αυτός μου χτύπησε στο μάτι από την πρώτη στιγμή λόγω του ύψους του, αλλά στη συνέχεια λόγω του τρόπου που κινιόταν. Ένα είδος πολύ περίεργης κίνησης, πολύ ρευστής, αλλά προπάντων πολύ συγκεντρωμένης. Θέλω να πω ότι ήταν πολύ συγκεντρωμένος στον εαυτό του. [...] [Μου έδινε την εντύπωση ότι] τον έβλεπα να κινείται, ναι, αλλά παραμένοντας στη θέση του. [...] Κινιόταν, έκανε τις ίδιες κινήσεις με τους υπόλοιπους, αλλά ενώ οι κινήσεις των άλλων απευθύνονταν προς τους αντιπάλους τους και τους θεατές που τους παρακολουθούσαν, οι κινήσεις του συγκεκριμένου παίχτη ήταν γι αυτόν τον ίδιον, επικεντρωμένες πάνω του, και τούτο του προσέδιδε μια παρουσία, μια ένταση απίστευτη. Και άξαφνα το χάκα, το οποίο ήταν ένας πολεμικός ύμνος, απέκτησε όλη του τη δύναμη. Αυτό που δημιουργεί τη δύναμη του στρατιώτη δεν είναι η ενέργεια την οποία εκείνος ο ίδιος αναπτύσσει, για να φοβερίσει τον άλλον, στέλνοντάς του πάμπολλα μηνύματα, είναι η δύναμη της αυτοσυγκέντρωσης, βάσει της οποίας έχει παράλληλα ως επίκεντρο τον εαυτό του. Ο παίκτης Μαορί έγινε ένα δέντρο, μια πανύψηλη, άφθαρτη βελανιδιά, με βαθιές ρίζες, μια ισχυρή ακτινοβολία και όλος ο κόσμος το αισθανόταν. Και όμως είχαμε τη βεβαιότητα πως η πανύψηλη βελανιδιά μπορούσε ακόμη να πετάξει, πως ήταν γρήγορη σαν τον άνεμο, παρά τις απλωμένες ρίζες της ή χάρη σ' αυτές." (σσ. 38-40)

"H ωδή της Διδούς" (Ο θρήνος της Διδούς)
από το έργο 'Διδώ και Αινείας' του Purcell"

Thy hand, Belinda (lovest soul), darkness shades me,

On thy bossom let me rest.

When I am laid in earth

May my wingsrreate

No trouble in thy breast.

Remember me, remember me,

But ah! forget my fate.

"Dido's Lament"
[Purcell "Dido and Aeneas"]

Επιμέλεια ιστοσελίδας: Φιλοθέη Κολίτση

fk