ΔΙΔΩ ΣΩΤΗΡΙΟΥ
(Αϊδίνι, 1909 - Αθήνα, 2004
ΕΠΕΤΕΙΑΚΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΗ ΔΙΔΩ ΣΩΤΗΡΙΟΥ
για τα 100 χρόνια από τη γέννησή της
που διοργανώθηκε από τη
ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
(30/11/2010)
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΗΣ ΕΚΔΗΛΩΣΗΣ
--------------------------------------------------------------------------
ΕΠΕΤΕΙΑΚΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΗ ΔΙΔΩ ΣΩΤΗΡΙΟΥ
100 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΓΕΝΝΗΣΗ ΤΗΣ
30 Νοεμβρίου 2009
ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
1. ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΔΙΑΦΑΝΕΙΩΝ
με το συγγραφικό έργο της Διδώς Σωτηρίου
2. ΟΜΙΛΙΑ Ι: ΑΛΚΗ ΖΕΗ:
"Η Διδώ στη ζωή μου"
3. ΒΙΝΤΕΟ (I): ΑΝΑΓΝΩΣΗ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑΤΟΣ "ΟΙ ΝΕΚΡΟΙ ΠΕΡΙΜΕΝΟΥΝ" (1959) ΚΑΙ ΣΧΌΛΙΑ ΤΗΣ ΔΙΔΩΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ
Πρόκειται για ένα απόσπασμα από την εκπομπή ΜΟΝΟΓΡΑΜΜΑ (1984)από το Οπτικουακουστικό αρχείο της ΕΡΤ, που ξεκινά με την ανάγνωση της αρχής του εν πολλοίς αυτοβιογραφικού μυθιστορήματος της Διδώς Σωτηρίου, "Οι νεκροί περιμένουν" σε απαγγελία Λυδίας Φωτοπούλου. Στη συνέχεια η συγγραφέας μιλά για τη Μικρασιατική Καταστροφή του 1922, τις σχέσεις των Ελλήνων Μικρασιατών με τους συν-τοπίτες τους Τούρκους και την μετατροπή της "καυτής" αυτής εμπειρίας σε μυθιστόρημα.
4. ΟΜΙΛΙΑ ΙΙ: ΘΩΜΑΣ ΚΟΡΟΒΙΝΗΣ:
"Η Διδώ, η Ανατολή και ο καημός της προσφυγιάς"
5. ΒΙΝΤΕΟ (ΙΙ): ΣΧΟΛΙΑ ΤΗΣ ΔΙΔΩΣ ΓΙΑ ΤΟ ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ ΤΗΣ "ΕΝΤΟΛΗ" (1976) ΚΑΙ ΑΝΑΓΝΩΣΗ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑΤΟΣ
Πρόκειται και πάλι για ένα απόσπασμα από την εκπομπή ΜΟΝΟΓΡΑΜΜΑ (1984), όπου η Διδώ σχολιάζει τα δύσκολα χρόνια του μετεμφυλιακού κλίματος στην Ελλάδα, τη "Δίκη Μπελογιάννη" και τη συγγραφή του μυθιστορήματος-ντοκουμέντου "Εντολή". Ακολουθεί ανάγνωση αποσπάσματος του μυθιστορήματος σε απαγγελία Λυδίας Φωτοπούλου.
6. ΟΜΙΛΙΑ ΙΙΙ: ΦΙΛΟΘΕΗ ΚΟΛΙΤΣΗ:
"Ποικίλες πτυχές του λογοτεχνικού έργου της Διδώς Σωτηρίου"
7. ΒΙΝΤΕΟ (ΙΙΙ): ΣΧΟΛΙΑ ΤΗΣ ΔΙΔΩΣ ΓΙΑ ΤΑ ΗΡΩΙΚΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΗΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ
Ένα ακόμη απόσπασμα από την εκπομπή ΜΟΝΟΓΡΑΜΜΑ (1984), όπου η Διδώ μιλά με ενθουσιασμό και νοσταλγία για τα ηρωικά χρόνια της Αντίστασης.
8. ΟΜΙΛΙΑ ΙV: ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΜΑΛΑΜΜΑ:
"Το κοινωνικό και πολιτικό πρόσωπο της Διδώς Σωτηρίου"
9. ΒΙΝΤΕΟ (ΙV): ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΔΙΑΦΑΝΕΙΩΝ
με φωτογραφικό υλικό από το Αρχείο της Διδώς Σωτηρίου στο Ε.Λ.Ι.Α.
10. ΑΝΑΓΝΩΣΗ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΩΝ ΑΠΟ ΕΡΓΑ ΤΗΣ ΔΙΔΩΣ ΣΩΤΗΡΙΟΥ:
ΘΩΜΑΣ ΚΟΡΟΒΙΝΗΣ: Από το μυθιστόρημα "Ματωμένα Χώματα" (1962)
ΕΦΗ ΒΑΦΕΙΑΔΗ: Από τον Θεατρικό Μονόλογο
"Πολιτεία Κωφαλάλων" (1968)
--------------------------------------------------------------------------
Η εκδήλωση παρουσιάστηκε επίσης:
- στις 26 Μαρτίου 2010
στο ΖΩΓΡΑΦΕΙΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΚΑΙ ΛΥΚΕΙΟ ΤΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗΣ
- στις 4 Μαΐου 2010
στο ΚΕΝΤΡΟ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΒΟΛΟΥ
--------------------------------------------------------------------------
ΕΡΓΟΒΙΟΓΡΑΦΙΑ ΔΙΔΩΣ ΣΩΤΗΡΙΟΥ
Η Διδώ Σωτηρίου γεννήθηκε το 1909 στο Αϊδίνι της Μικράς Ασίας και πέθανε στην Αθήνα στις 23 Σεπτεμβρίου του 2004. Το 1919 εγκαταστάθηκε με την οικογένειά της στη Σμύρνη και μετά την Καταστροφή του 1922 ήρθαν πρόσφυγες στον Πειραιά. Στην Αθήνα ολοκλήρωσε τις εγκύκλιες σπουδές της και στη συνέχεια φοίτησε στο Γαλλικό Ινστιτούτο. Το 1933 παντρεύτηκε τον καθηγητή Μαθηματικών Πλάτωνα Σωτηρίου. Το 1937 για λίγους μήνες παρακολούθησε μαθήματα γαλλικής λογοτεχνίας στη Σορβόννη.
Από το 1933 συνεργάστηκε στο περιοδικό Νέοι Πρωτοπόροι, ενώ από το 1936 άσκησε επαγγελματικά τη δημοσιογραφία, ως συντάκτρια στην εφημερίδα Νέος Κόσμος και ως αρχισυντάκτρια στο περιοδικό Γυναίκα. Παράλληλα δούλεψε στον παράνομο τύπο και προς το τέλος της Κατοχής έγινε αρχισυντάκτρια του Ριζοσπάστη (1946-1947). Αγωνίστηκε εναντίον του φασισμού στο πλευρό της Ηλέκτρας Αποστόλου και για την κοινωνική απελευθέρωση της γυναίκας στο πλευρό της Χρύσας Χατζηβασιλείου. Το 1935 συμμετείχε μαζί με την Ηλέκτρα Αποστόλου στο Πρώτο Παγκόσμιο Συνέδριο Γυναικών στο Παρίσι και την ίδια χρονιά μίλησε στη Γενεύη, στην Κοινωνία των Εθνών, για την πολιτική κατάσταση στην Ελλάδα. Μετά τη διαγραφή της από το ΚΚΕ δημοσίευσε πολλές ανταποκρίσεις, άρθρα και χρονογραφήματα στην εφημερίδα Η Αυγή, ενώ άρχισε να συνεργάζεται και με άλλα έντυπα, όπως με το Επιθεώρηση Τέχνης. Αδερφή της Έλλης Παππά φρόντισε την ανατροφή του ανιψιού της Νίκου Μπελογιάννη κατά τη μακροχρόνια φυλάκιση της μητέρας του.
Το 1959 δημοσιεύει το πρώτο της μυθιστόρημα Οι νεκροί περιμένουν, όπου περιγράφονται οι περιπέτειες μιας οικογένειας Ελλήνων Μικρασιατών από το 1918 μέχρι τα χρόνια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, αρχικά στο Αϊδίνι και στη Σμύρνη και στη συνέχεια ως πρόσφυγες στον Πειραιά. Το 1961 γράφει την Ηλέκτρα, μια μυθιστορηματική βιογραφία της Ηλέκτρας Αποστόλου (1912-1944). Το 1962 δημοσιεύει το μυθιστόρημα Ματωμένα Χώματα, που βασισμένο στη μαρτυρία του Μανώλη Αξιώτη, αγρότη από τον Κιρκιτζέ, καταγράφει τα γεγονότα που οδήγησαν στη Μικρασιατική Καταστροφή. Το 1975 δημοσιεύει το δοκίμιο Η Μικρασιάτικη Καταστροφή και η στρατηγική του ιμπεριαλισμού στην Ανατολική Μεσόγειο, όπουδιερευνά τα αίτια τη Μικρασιατικής Καταστροφής. Στο πολιτικό μυθιστόρημα Εντολή (1976) επιχειρεί μια μυθιστορηματική απόδοση της υπόθεσης και της δίκης του Μπελογιάννη, συντρόφου της αδερφής της Έλλης Παππά. Στο Κατεδαφιζόμεθα (1982) απεικονίζει το ψυχροπολεμικό κλίμα της μετεμφυλιακής εποχής στην Ελλάδα και τα πολλαπλά προβλήματα των νέων. Το Μέσα στις φλόγες (1978) αποτελεί μια διασκευή του Οι νεκροί περιμένουν για παιδιά, ενώ το Επισκέπτες (1979) είναι ένα εφηβικό μυθιστόρημα που καταγράφει το χάσμα των γενεών, ενώ ταυτόχρονα παρουσιάζει την τραγική ζωή της Ελισάβετ Μαρτινέγκο (1801-1832). Το 1995, με τον τίτλο Θέατρο και με επιμέλεια της Έλλης Παππά, έρχεται στο φως μια άγνωστη πτυχή της Δ.Σ., δύο θεατρικά έργα και ένας μονόλογος που γράφτηκαν κατά τη διάρκεια της δικτατορίας. Το 2004 στο τόμο Τυχαίο συναπάντημα και άλλες ιστορίες συγκεντρώνονται διηγήματα που είχαν δημοσιευτεί παλαιότερα σε εφημερίδες και περιοδικά. Το 2009 βλέπει το φως της δημοσιότητας ένα ανέκδοτο χειρόγραφο της Διδώς Σωτηρίου για τη διεθνή πολιτική, με τον τίτλο Τα πρώτα βήματα του ψυχρού πολέμου (1945-1947). Αυτή τη στιγμή είναι υπό έκδοση ένα ανολοκλήρωτο μυθιστόρημά της με τον τίτλο Τα παιδιά του Σπάρτακου.
Τα έργα της μεταφράστηκαν σε πολλές ξένες γλώσσες και γνώρισαν αλλεπάλληλες επανεκδόσεις. Το 1983 της απονεμήθηκε το Βραβείο Ιπεκτσί. Το 1989 έλαβε το Α΄ Κρατικό Βραβείο για το σύνολο του λογοτεχνικού έργου της και το 1990 το Βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών. Το 2001 η Εταιρεία Ελλήνων Συγγραφέων, της οποίας η Δ.Σ. υπήρξε ιδρυτικό μέλος, τιμώντας τη συγγραφέα, όρισε το Βραβείο Πολιτισμού «Διδώ Σωτηρίου», που απονέμεται σε ξένο ή Έλληνα συγγραφέα που με το έργο του προάγει την επικοινωνία των λαών και των πολιτισμών.
--------------------------------------------------------------------------
ΠΡΟΣΘΕΤΟ ΟΠΤΙΚΟΑΚΟΥΣΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ
Για να δείτε ολόκληρη την εκπομπή ΜΟΝΟΓΡΑΜΜΑ, που αναφέρεται στη ζωή και στο συγγραφικό έργο της Διδώς Σωτηρίου, με ανάγνωση αποσπασμάτων από τα έργα της: "Οι νεκροί περιμένουν", "Εντολή", "Κατεδαφιζόμεθα", πατήστε τον παρακάτω σύνδεσμο.
ΟΠΤΙΚΟΑΚΟΥΣΤΙΚΟ ΑΡΧΕΙΟ ΤΗΣ ΕΡΤ
"ΜΟΝΟΓΡΑΜΜΑ: ΔΙΔΩ ΣΩΤΗΡΙΟΥ" (1984)
Για να δείτε μία μεταγενέστερη συνέντευξη της Διδώς Σωτηρίου στον δημοσιογράφο Άρη Σκιαδόπουλο στην εκπομπή "Νυχτερινός επισκέπτης", πατήστε τον παρακάτω σύνδεσμο.
ΟΠΤΙΚΟΑΚΟΥΣΤΙΚΟ ΑΡΧΕΙΟ ΤΗΣ ΕΡΤ
"ΝΥΧΤΕΡΙΝΟΣ ΕΠΙΣΚΕΠΤΗΣ: ΔΙΔΩ ΣΩΤΗΡΙΟΥ" (1995)
--------------------------------------------------------------------------
Επιμέλεια ιστοσελίδας: Φιλοθέη Κολίτση
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου